ΤΟ ΑΘΕΑΤΟ

ΤΟ ΑΘΕΑΤΟ

Δεν είναι δύσκολο το αθέατο
μα θέλει οφθαλμό γυμνό
και δόντι καθαρό να το μασήσεις.
Ακόμη και στο χέρι μας χωρεί
αναμεσός στη διψασμένη αφή
και στις γραμμές της μοίρας.
Ούτε βαρύ ούτε ελαφρύ.
Σαν βότσαλο που σκύψαμε
στη θάλασσα να βρούμε
και το πετάξαμε μ’ορμή
να κρούσει το αιώνιο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΕΡΟΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ.

Το ποίημα με την απλούστευση της αρχαΐζουσας φράσης «γυμνό οφθαλμό» και την κατάληξη στο λαϊκό ύφος της αργκό «δόντι καθαρό» επιχειρεί μια σύζευξη διαφορετικών υφολογικών επιπέδων, κάνοντας κοινωνούς του ποιητικού μηνύματος ανθρώπους όλων των κοινωνικών και πνευματικών επιπέδων, αφού όλοι είναι μέτοχοι του θέματος.

Υιοθετεί μια αισιόδοξη προοπτική , σ’ ένα κλίμα οικειότητας που επιτυγχάνει το β’ ενικό πρόσωπο, που προϋποθέτει ότι ο ίδιος έχει κάνει μια προσέγγιση και ήδη έχει διαπιστώσει ευκολία στην πρόσληψή του.

Ακολουθεί η κυρίαρχη αίσθηση αφή , στην οποία εστιάζεται η πρόσληψη (αναμεσός) . Το χέρι είναι αυτό στο οποίο είναι ανεξίτηλα χαραγμένα τα σημάδια της μοίρας (χειρομαντεία).

Ακολουθεί το ζύγισμα (ψυχοστασία): ούτε βαρύ ούτε ελαφρύ, στα μέτρα των δυνατοτήτων μας , αποφυγή ακραίων επιλογών, το μέτρο του Αριστοτέλη και του Επίκουρου.

Η ευκολία του αναιρείται στο τέλος με την παραβολή -σύγκριση με θαλάσσιο παιχνίδι. Το παιχνίδι με τους αλλεπάλληλους κυματισμούς τις ώρες της φωτεινής καλοκαιρινής αναψυχής ξέρουμε ότι θα οδηγήσει σε σταδιακή εξασθένιση και τελικά σβήσιμο των κυματισμών. Μήπως η ορμή μας να κρούσουμε το αιώνιο (όπως κρούω τη θύρα για να μου επιτραπεί η είσοδος) ενέχει και την έννοια της σύγκρουσης ή απόκρουσης ; Η κρούση αυτή είναι που θα κρίνει την τύχη μας. Η ορμή με την οποία πετάξαμε το δικό μας μήνυμα (κυματισμός που προκαλεί αλληλεπιδράσεις και επηρεάζει τις επόμενες γενιές) θα κρίνει την τύχη της βολής.

Ο κεντρικός στίχος του ποιήματος, λειτουργώντας ως άξονας συμμετρίας, περιλαμβάνει τις γραμμές της μοίρας, ένα παράγοντα που είναι αναπόφευκτο ότι αποτελεί πεπρωμένο και σαν τείχος χωρίζει την επιθυμία από το στόχο. Και φυσικά δημιουργεί αναπάντητα ερωτηματικά για το αποτέλεσμα της βολής.

Ο τίτλος βέβαια” α-θέατο” ακυρώνει το αποτέλεσμα της προσπάθειας , δεν ακυρώνει όμως την ίδια την προσπάθεια: σκύψαμε, να βρούμε, πετάξαμε το ά πληθ. πρόσωπο δηλώνει τη συλλογική προσπάθεια στην οποία εντάσσεται ο αφηγητής.

Τελικά όλα θα κριθούν από το γυμνό οφθαλμό και το καθαρό δόντι: χωρίς προκαταλήψεις και δογματισμούς , με αγνότητα και καθαρότητα ψυχής εξασφαλίζεις τη σωστή μέθοδο για να μπορέσεις να προσπαθήσεις να δεις αυτό που εξ ορισμού (αθέατο) δε θα καταφέρεις ποτέ να προσεγγίσεις.

Τότε ποια είναι η αξία της προσπάθειας; Μια μάταιη κίνηση, μια τραγική τυφλή πορεία προς ένα στόχο που δεν ξέρεις καν αν υπάρχει. Που θα ήθελες να υπάρχει ως φωτεινό ορόσημο για να βρεις νόημα να δώσεις στη ζωή σου, να απαλύνεις το αίσθημα της απελπισίας και της ματαιότητας.